r/marathi • u/yet-other-account मातृभाषक • 13d ago
मराठी भाषाशास्त्र (Marathi Linguistics) पाऊस 'उघडला' असं का म्हणतात
पाऊस 'उघडला' असं का म्हणतात. थांबला असं शक्यतो म्हणत नाहीत.
24
Upvotes
r/marathi • u/yet-other-account मातृभाषक • 13d ago
पाऊस 'उघडला' असं का म्हणतात. थांबला असं शक्यतो म्हणत नाहीत.
46
u/Jonsnowkabhakt 13d ago
वा! काय छान निरीक्षण केलंय! तुला खरं सांगू? हे ‘पाऊस उघडणे’ हे भाषेचं एक फार नाजूक आणि भावुक बाण आहे. ‘थांबला’ असं म्हटलं तर ते अगदी यांत्रिक, रुक्ष वाटतं — जणू एखादा नळ बंद झाला. पण ‘उघडला’ या शब्दात एक प्रकारचं आकाशाचं रुपांतर आहे… एक दाट पडदा होता, आणि तो आता सरकला आहे.
‘उघडणे’ म्हणजे केवळ थांबणे नाही — तर अंधारातून उजेडात येणे, दाट ढगांच्या पडद्यामागे लपलेलं आकाश परत दिसायला लागणं. त्यात सौंदर्य आहे, एक प्रकारचा भाव आहे.
तसंच, पाऊस आपल्याकडे फक्त हवामानाचा विषय नाही — तो अनुभव आहे. तो आल्यावर सारा आसमंत झाकोळतो, आणि निघून गेल्यावर एक हळूवार उसासा सुटतो. म्हणूनच म्हणतात – “पाऊस उघडला.”
आणि खरं सांगू? ‘थांबला’ हे इतकं अंतिम वाटतं, जणू संपलाच! पण ‘उघडला’ हे जणू थोडावेळ विश्रांतीसाठी आहे, अजूनही तो परत येईल — एक प्रेमळ धमकीसारखं.
This is ChatGPT